Description

• Title:
  The postmonocentric social order and its dynamic character: Two opposing cultural constellations
• Creator:
  Ziółkowski, Marek
• Description:
  This article is a reprint of a text which is a theoretical introduction to a collective work published in 1993 entitled Polacy wobec ładu postmonocentrycznego. Społeczeństwo polskie i jego instytucje w 1992 roku. It discusses the basic direction of the great systemic transformation, which began in Poland in 1989, using for this purpose Parsons’ classical juxtaposition of two sets of pattern variables. It shows how the “core of the transformation”, i.e., modernisation measures taken in line with “theoretical interests” in the economy, politics and culture, encountered social resistance from various sources. The article is published in the belief that it can serve as an excellent reference to Karl Polanyi’s concept of double movement (cited in this issue in Maciej Kassner’s article), showing in particular that resistance to the introduction of a market economy was not only economic, but of a much broader, i.e. socio-cultural, nature.;
  Niniejszy artykuł jest przedrukiem tekstu będącego wstępem teoretycznym do opublikowanej w roku 1993 pracy zbiorowej Polacy wobec ładu postmonocentrycznego. Społeczeństwo polskie i jego instytucje w 1992 roku. Omawia on podstawowy kierunek rozpoczętej w Polsce w roku 1989 wielkiej transformacji systemowej, wykorzystując w tym celu klasyczne Parsonsowskie przeciwstawienie dwóch przeciwstawnych układów zmiennych wzoru oraz Stanisława Ossowskiego czterech typów ładu społecznego. Pokazuje on, jak „rdzeń transformacji”, czyli podejmowane zgodnie z „interesem teoretycznym” działania modernizacyjne w gospodarce, polityce i kulturze napotykają na wywodzący się z różnych źródeł opór społeczny. Tekst publikowany jest w przekonaniu, że może on stanowić znakomite nawiązanie do Karla Polanyi’ego koncepcji double movement (przywoływanej w niniejszym tonie w artykule Macieja Kassnera), pokazując w szczególności, że opór wobec wprowadzania gospodarki rynkowej miał nie tylko ekonomiczny, ale znacznie szerszy, tj. społeczno-kulturowy charakter.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Prawa autorskie (c) 2021 MAREK ZIÓŁKOWSKI
• Date:
  2021.05.06
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion;
  wstęp
• Language:
  Polish
• Source:
  Critical Review; Vol. 3 No. 1 (2021); 7-19;
  Przegląd Krytyczny; Tom 3 Nr 1 (2021); 7-19;
  2657-8964
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Adam Mickiewicz University Poznan
• Relation: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/pk/article/view/28175/25486
• Subject:
  ład postmonocentryczny;
  konstelacje kulturowe;
  społeczeństwo polskie;
  transformacja systemowa;
  postmonocentric order;
  cultural constellations;
  Polish society;
  systemic transformation
• Identifier: http://pressto.amu.edu.pl/index.php/pk/article/view/28175
• Data provider:
  Platforma Otwartych Czasopism Naukowych UAM
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text