Description

• Title:
  Ziarno prawdy? Mord rytualny w polskich kryminałach retro
• Creator:
  Domagalska, Małgorzata
• Contributor:
  Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski;
  In contemporary Polish literature, crime stories whose plot is set in the pre-war Poland or earlier have become increasingly popular. Taking into consideration the fact that the second Republic of Poland was a multinational state, the authors of such novels must take into account the demographic aspects of the interwar society. Among the minorities living in Poland at that time, almost 10% were Jews; with anti-Semitism growing stronger. In crime stories whose plot is set before World War II, the ritual murder motif appears. This could raise a question of whether this happens: because of the correspondence between a crime story’s plot and the need of there being a murder in the plot for the sake of the story or, on the other hand, for the sake of deconstructing the falsehood or showing its relevance and fear connected to pogrom’s violence. In such a case, the crime story, apart from ludic aspects, would become an anthropological testament and a tool of fighting against anti-Semitic prejudices. The case studies in this article are novels written by: Zbigniew Miłoszewski, Ziarno prawdy (Grain of Truth), Zbigniew Białas, Korzeniec, Marek Bukowski & Maciej Dancewicz Najdłuższa noc (The Longest Night), Marek Krajewski, Głowa Minotaura (The Head of Minotaur) and Erynie (Erinyes), Konrad Lewandowski, Perkalowy dybuk (Perkale’s Dybuk), Piotr Schmandt, Pruska zagadka (A Prussian Riddle) and Adam Węgłowski, Przypadek Ritterów (The Ritters’ Case).;
  malgorzata.domagalska@uni.lodz.pl
• Description:
  In contemporary Polish literature, crime stories whose plot is set in the pre-war Poland or earlier have become increasingly popular. Taking into consideration the fact that the second Republic of Poland was a multinational state, the authors of such novels must take into account the demographic aspects of the interwar society. Among the minorities living in Poland at that time, almost 10% were Jews; with anti-Semitism growing stronger. In crime stories whose plot is set before World War II, the ritual murder motif appears. This could raise a question of whether this happens: because of the correspondence between a crime story’s plot and the need of there being a murder in the plot for the sake of the story or, on the other hand, for the sake of deconstructing the falsehood or showing its relevance and fear connected to pogrom’s violence. In such a case, the crime story, apart from ludic aspects, would become an anthropological testament and a tool of fighting against anti-Semitic prejudices. The case studies in this article are novels written by: Zbigniew Miłoszewski, Ziarno prawdy (Grain of Truth), Zbigniew Białas, Korzeniec, Marek Bukowski & Maciej Dancewicz Najdłuższa noc (The Longest Night), Marek Krajewski, Głowa Minotaura (The Head of Minotaur) and Erynie (Erinyes), Konrad Lewandowski, Perkalowy dybuk (Perkale’s Dybuk), Piotr Schmandt, Pruska zagadka (A Prussian Riddle) and Adam Węgłowski, Przypadek Ritterów (The Ritters’ Case).;
  W ostatnich latach w Polsce niezwykłą popularnością cieszy się kryminał retro. Biorąc pod uwagę fakt, że II Rzeczpospolita była państwem wielonarodowościowym, autorzy muszą uwzględnić aspekty demograficzne. Wśród mniejszości zamieszkujących Polskę 10% stanowili Żydzi, a antysemityzm w międzywojniu przybierał na sile. W fabułach, których akcja toczy się w I połowie XX wieku pojawia się motyw mordu rytualnego. Można więc postawić pytanie, czy dzieje się tak ze względu na korelację kryminału ze zbrodnią, cel, jakim jest wzmocnienie atrakcyjności przekazu czy też dążenie do rozbicia fantazmatu, ukazania jego żywotności i obaw związanych z przemocą pogromową. W takim przypadku kryminał oprócz aspektów ludycznych stawałby się świadectwem antropologicznym i narzędziem walki z antysemickimi uprzedzeniami. Przedmiotem analizy będą więc powieści: Zbigniewa Miłoszewskiego Ziarno prawdy, Zbigniewa Białasa Korzeniec, Marka Bukowskiego i Macieja Dancewicza Najdłuższa noc, Marka Krajewskiego Głowa minotaura i Ery­nie, Konrada Lewandowskiego Perkalowy dybuk, Piotra Schmandta Pruska zagadka oraz Adama Węgłowskiego Przypadek Ritterów.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.;
  http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
• Date:
  2019.05.24;
  2018
• Type:
  Article
• Language:
  Polish;
  pol
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Relation:
  Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 4;
  50
• Subject:
  popular novel;
  ritual murder;
  crime-story;
  Jews;
  powieść popularna;
  mord rytualny;
  kryminał;
  Żydzi
• Identifier:
  1505-9057;
  http://hdl.handle.net/11089/28559 ;
  2353-1908;
  10.18778/1505-9057.50.12
• Data provider:
  Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego
• Can I use it?:
  check license
• Type:
  image