Description

• Title:
  Języki regionalne: zagrożenie czy umocnienie polskiej wspólnoty językowej?
• Creator:
  Hentschel, Gerd
• Description:
  Przedstawiony esej dotyczy pojęcia wspólnoty językowej. Pokazuje, że w niektórych dyskusjach politycznych, ale także naukowych, przyjmuje się je bez refleksji i naukowego namysłu. W takim rozumieniu jest wówczas podświadomie lub świadomie utożsamiane z pojęciem wspólnoty narodowej. Przywołane podejście wpisuje się w tradycję Leo Weisgerbera z jego koncepcjami, które dziś wydają się mgliste, takimi jak duch języka i światopogląd języka, które stanowią ideologiczne ramy dla odróżnienia jednych od drugich społeczności językowych i narodowych. W Europie XIX i XX wieku nie należy postrzegać tych koncepcji w zdecydowanie negatywnym świetle, wystarczy choć porównać różnorodność dzisiejszego europejskiego krajobrazu państwowego np. z sytuacją po Kongresie Wiedeńskim. Z drugiej strony, tego typu koncepcje mogą być również postrzegane jako przeszkoda w emancypacji językowej w odniesieniu do języków narodowych. Dialekty są początkowo jedynie konstruktami językowymi, którym przypisuje się dialektalność zgodnie z pewnymi cechami strukturalnymi. Czasami jednak użytkownicy różnych dialektów widzą siebie, swoją grupę jako coś większego, tj. jako wspólnotę językową lub etniczną, której podstawą są zwykle specyficzne wydarzenia o charakterze historycznym, społecznym i kulturowym. Na tym tle esej jest próbą konstruowania niewyłączającej koncepcji wspólnoty językowej, czyli takiej, w której duża wspólnota językowa akceptuje różne mniejsze i w której jednostki mogą należeć do więcej niż jednej, bez konfliktu lojalności.;
  Gerd Hentschel’s essay concerns the concept of the linguistic community. Hentschel shows that in both political and scholarly discussions, this concept is used unreflectively and its meaning lacks scientific clarity. When this happens, this concept is treated, subconsciously or consciously, as synonymous with that of the national community. This approach belongs to Leo Weisgerber’s tradition and its concepts – which today seem vague – such as the spirit of language and the worldview of language, which provide an ideological framework for distinguishing one linguistic and national community from another. In the Europe of the nineteenth and twentieth centuries, these concepts should not be seen in a decidedly negative light. Thus, it is enough to compare the diversity of today’s European geopolitical landscape with the situation after the Congress of Vienna. On the other hand, such concepts can also be seen as an obstacle to the linguistic emancipation of national languages. Dialects are initially only linguistic constructs, which are accorded the dialect status on account of them having certain structural features. Sometimes, however, speakers of different dialects see themselves and their group as something larger, namely, as a linguistic or ethnic community, which is usually based on specific historical, social and cultural events and circumstances. Against this background, Hentschel’s essay is an attempt to construct a non-exclusive concept of linguistic community, i.e., one in which a large linguistic community accepts various smaller ones and in which individuals can belong to more than one without a conflict of loyalty.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Copyright (c) 2022 Postscriptum Polonistyczne;
  http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0
• Date:
  2022.06.29
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion;
  Artykuł recenzowany
• Language:
  Polish
• Source:
  Postscriptum Polonistyczne; Vol 29 No 1 (2022): THE 7TH WORLD CONGRESS OF POLISH STUDIES; 1-13;
  Postscriptum Polonistyczne; Tom 29 Nr 1 (2022): VII ŚWIATOWY KONGRES POLONISTÓW; 1-13;
  2353-9844;
  1898-1593
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press
• Relation: https://journals.us.edu.pl/index.php/PPol/article/view/13342/10583
• Identifier: https://journals.us.edu.pl/index.php/PPol/article/view/13342 ;
  10.31261/PS_P.2022.29.04
• Data provider:
  Czasopisma Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  text