Description

• Title:
  Urban space models of complex settlement systems – a case study of the Katowice Conurbation
• Creator:
  Runge, Anna;
  Runge, Jerzy
• Description:
  Processes occurring in the complex settlement system of the Katowice conurbation and in the inner-town space of its selected centres are the subject of the present study, whose aim is to show the effect of selected processes on shaping the relationship within the spatial structure of a town, between its functional, morphological and demographic and social dimensions in the context of maintaining a relative balance or the appearance of disharmony. Apart from that, an attempt has been made to develop a model approach to the space of a complex settlement system – which is relatively structurally balanced as well as structurally diverse. In the first part of the paper, an analysis of transformations of the inner-town space has been carried out. The transformations take place both in processes of historical changes and in those initiated by economic and political transformations, such as: liquidation and restructuring of industrial plants; appearance of new business activities and their preferred locations; differentiation of changes in the central areas of towns; appearance of divided and unwanted spaces; creation of centres which are leaders of transformations and occurrence of the phenomenon of suburbanization. At the same time, differences in the course of those processes have been pointed out. They emerge in the centripetal formation of the settlement system of the Katowice conurbation, bipolarity of the leading centres dominating over their neighbours, abandoning of the central areas of the towns and great significance of the internal suburbanization. In the second part of the paper, a model of shaping the inner-town space of complex system centres in conditions of multi-faceted changes caused by such processes, has been proposed. The model of the relative balance of the urban space is to maintain a relatively harmonized system of relations in the spatial structure of a town in functional, morphological, demographic and social terms. A model of the structurally balanced space of the entire conurbation system and a model of the structurally diverse space of the system have also been developed.;
  Przedmiot niniejszych rozważań stanowią procesy zachodzące w złożonym układzie osadniczym konurbacji katowickiej oraz w przestrzeni wewnątrzmiejskiej jej wybranych ośrodków. Celem opracowania jest wykazanie konsekwencji wybranych procesów dla kształtowania się relacji w strukturze przestrzennej miasta pomiędzy jej wymiarem funkcjonalnym, morfologicznym a demograficzno- -społecznym w kontekście zachowania względnej równowagi bądź pojawiania się dysharmonii. Jednocześnie podjęto próbę opracowania modelowego ujęcia przestrzeni złożonego układu osadniczego – zarówno względnie zrównoważonej strukturalnie, jak i strukturalnie zróżnicowanej. W pierwszej części opracowania analizie poddano przeobrażenia przestrzeni wewnątrzmiejskiej dokonujące się pod wpływem zarówno historycznych przemian, jak i procesów zainicjowanych wraz z transformacją ustrojowo-gospodarczą po 1989 roku: likwidacji i restrukturyzacji obiektów przemysłowych, pojawiania się nowych działalności gospodarczych i ich preferencji lokalizacyjnych, różnicowania się zmian w obszarach śródmiejskich, ujawniania się przestrzeni podzielonych i  niechcianych, kreowania ośrodków wiodących w przemianach oraz występowania zjawiska suburbanizacji. Wykazano przy tym różnice w przebiegu tych procesów ujawniające się w  dośrodkowym formowaniu się układu osadniczego konurbacji katowickiej, bipolarności wiodących ośrodków dominujących nad sąsiadami, pustoszeniu obszarów centralnych miast i dużym znaczeniu suburbanizacji wewnętrznej. W drugiej części artykułu zaproponowano model kształtowania się przestrzeni wewnątrzmiejskiej ośrodków złożonego układu w warunkach wieloaspektowych zmian wywołanych przez te procesy. W modelu względnej równowagi przestrzeni miejskiej chodzi o  zachowanie względnie zharmonizowanego układu relacji w strukturze przestrzennej miasta w ujęciu funkcjonalnym, morfologicznym i demograficzno- -społecznym. Opracowano także model względnie zrównoważonej strukturalnie przestrzeni całego układu konurbacyjnego oraz model względnie zróżnicowanej strukturalnie przestrzeni tego układu.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Prawa autorskie (c) 2019 Studia Miejskie;
  https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0
• Date:
  2019.06.24
• Type:
  info:eu-repo/semantics/article;
  info:eu-repo/semantics/publishedVersion;
  Artykuł recenzowany
• Language:
  Polish;
  pol
• Source:
  Studia Miejskie; Vol. 35 (2019); 83-101;
  Studia Miejskie; Tom 35 (2019); 83-101;
  2543-5302;
  2082-4793
• Format:
  application/pdf
• Publisher:
  Uniwersytet Opolski
• Relation: https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/sm/article/view/1256/3159
• Subject:
  urban space, the Katowice conurbation, spatial structure of a town, central areas of towns, inner suburbanization;
  przestrzeń miejska, konurbacja katowicka, struktura przestrzenna miasta, obszary centralne miast, suburbanizacja wewnętrzna
• Identifier: https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/sm/article/view/1256
• Data provider:
  Platforma Czasopism Uniwersytetu Opolskiego
• Can I use it?:
  seek permission
• Type:
  other