Description

• Title:
  Rozwój paleogeograficzny Wielkiego Sertejskiego Basenu Pojeziornego na Pojezierzu Witebskim w świetle badań paleoekologicznych
• Creator:
  Mroczkowska, Agnieszka
• Contributor:
  Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych;
  a_mroczkowska@outlook.com
• Description:
  Analizy paleoekologiczne z wykorzystaniem subfosylnych szczątków bezkręgowców stanowią źródło wiedzy na temat zmian paleośrodowiskowych. Na podstawie analiz jakościowych i ilościowych subkopalnych zgrupowań bezkręgowców jesteśmy w stanie zrekonstruować tempo i kierunek zmian zachodzących w środowisku w przeszłości. Analizy paleoekologiczne zostały wykorzystane do odtworzenia tła środowiskowego w regionie Serteji. Jest to obszar położony na Pojezierzu Witebskim w zachodniej części Niziny Wschodnioeuropejskiej, który od końca późnego paleolitu był atrakcyjny dla osadnictwa ludzkiego, zwłaszcza opartego o gospodarkę przyswajalną. Wyniki analiz badań paleoekologicznych są istotnym uzupełnieniem wyników studiów archeologicznych i stanowią nieodzowną część badań z zakresu archeologii środowiskowej. Umożliwiają one ukazanie warunków funkcjonowania dawnych społeczności ludzkich na tle środowiskowym. Społeczności epoki kamienia prowadziły na interesującym nas obszarze gospodarkę przyswajalną (Mazurkevich i in., 2017), a więc silnie zależną od dostępnych zasobów środowiska. Różnorodność i produktywność środowiska zależy w znacznej mierze od warunków klimatycznych występujących na danym obszarze, przede wszystkim od zmienności sum opadów i przebiegu temperatur (Bolte i in., 2010, Ammer i in., 2018) oraz wahań poziomu wody w istniejących zbiornikach jeziornych. Proces neolityzacji pośrednio był powiązany zatem z warunkami klimatycznymi (Bendrey i in., 2015, Glais i in., 2016). Pociąga to za sobą konieczność szczegółowego odtworzenia warunków klimatycznych. W ramach rozprawy doktorskiej wykonano analizę zgrupowań Chironomidae, Cladocera oraz Coleoptera. Wyniki pozwoliły na dokładne odtworzenie zmian paleoekologicznych zachodzących w regionie Serteji u schyłku ostatniego zlodowacenia i w ciągu całego holocenu. Dane zostały odniesione i uzupełnione o wyniki analiz paleoekologicznych. Modele wiekowe rdzeni bazują na analizach geochronometrycznych opartych o datowania radiowęglowe metodą AMS wyselekcjonowanych makroskopowych szczątków roślin.;
  Analizy specjalistyczne były finansowane w ramach projektu Narodowego Centrum Nauki (NCN) “Środowiskowe warunki funkcjonowania osady palafitowej Serteya II na Wyżynie Smoleńskiej w kontekście globalnych i lokalnych zmian klimatycznych około 4200 lat temu” (grant numer 2017/25/B/HS3/00274). Staż naukowy przygotowujący do analizy subfosylnych Coleoptera został zrealizowany w ramach programu Erasmus plus oraz wyjazdu zagranicznego w ramach programu „PROM”. Dodatkowe dofinansowania na realizację badań: Dotacja celowa Wydziału Nauk Geograficznych na prowadzenie w 2018 r. badań naukowych przez młodych naukowców i uczestników studiów doktoranckich (projekt pt. Rozwój paleogeograficzny Wielkiego Sertejskiego Basenu Pojeziernego na Wysoczyźnie Smoleńskiej w świetle badań paleoekologicznych (kod projektu MPK:2172121000, i B1811700001973.02) oraz dotacja celowa Wydziału Nauk Geograficznych na prowadzenie badań w 2019 roku (projekt pt. Analiza subfosylnych chrząszczy (Coleoptera) jako narzędzie rekonstrukcji warunków środowiska i biowskaźniki zmian powodowanych obecnością i działalnością człowieka na stanowisku Serteya II (kod projektu MPK: 2172121000 iB1911700002109.02).
• Object availability:
  free access
• Rights:
  CC0 1.0 uniwersalna
• Date:
  2023.05.29;
  2023;
  2023.07.06
• Type:
  PhD/Doctoral Dissertation
• Language:
  Polish;
  pol
• Format:
  application/pdf
• Subject:
  paleoekologia;
  Chironomidae;
  Cladocera;
  Coleoptera;
  paleoklimat;
  relacje człowiek-środowisko
• Identifier: http://hdl.handle.net/11089/47098
• Data provider:
  Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego
• Can I use it?:
  yes
• Type:
  text