Description

• Title:
  Das malerische Ostpreußen, 3. Band
• Contributor:
  Clasen K. H. (Fot.);
  Riby Max (Fot.);
  Riby Max (fot.);
  Clasen K. H. (fot.)
• Description:
  Der dritte Band aus der Publikationsreihe „Das Malerische Ostpreußen“. Enthält Fotos von den Innenräumen der Kirchen, Schlösser und Häuser. Erste Kirchen auf diesem Gebiet waren entweder hölzern oder aus dem. s. g. Fachwerk, einfach, vom typisch ländlichen Charakter; erst seit Mitte des XII. Jahrhunderts begannen steinerne Tempel zu entstehen, im für den Deutschordensbauten charakteristischen Stil: schwer, massiv, mit viereckigem Turm (weit verbreitet waren so genannte Hallenkirchen). Innenräume dieser rohen Bauten waren trotzdem gar nicht schmucklos sondern reich und vielfältig verziert, im Gegensatz zu anderen norddeutschen Kirchen. Kennzeichnend für die auf den preußischen Gebieten vom Deutschen Orden errichteten Schlösser und Kirchen waren Stern- und Netzgewölbe, die sich in Westdeutschland erheblich später verbreiteten. In der Barockzeit wurden die Gewölbe im architektonischen Hinsicht schlichter, doch waren sie prunkvoll bemalt. Ein Beispiel dafür ist die Kirche von Mühlhausen. Besonders vielfältig waren Innenräume der Deutschordensitzen, weil diese nicht nur als Wehrbauten dienten sondern auch Aufenthaltsort der Ordensbrüder waren. Deswegen mussten dort Kapellen, Remter, Dormitorien, Wirtschafträume u. ä. errichtet wurden. Wohlstand mancher ostpreußischen Städte kam im Pracht der städtischen Bauten (Artushöher, Rathäuser, Bürgerhäuser) zum Ausdruck (im Vorwort zum Album wurde Elbinger Möbelgewerbe erwähnt, es gibt auch Fotos der im Elbinger Heimatmuseum wiederhergestellten Innenräume). Im bäuerlichen Bauwesen lassen sich zwei Tendenzen merken; im Weichselwerder bevorzugte man die aus edlen Holzarten hergestellten, reich intarsierten Möbel, während in Masuren und auf dem Memelgebiet gab es leuchtend bemalte Möbel. Das Buch durfte nur im Lesesaal der Elbinger Stadtbibliothek gelesen werden, wovon entsprechende Siegel auf der Innenseite de Buchdeckels zeugt. Das Album enthält 73 Fotos, unnummerierte Seiten.;
  Tom III serii albumów „Malownicze Prusy Wschodnie”. Zawiera fotografie przedstawiające wnętrza kościołów, zamków i domostw. Pierwsze kościoły na tych terenach były drewniane lub z tzw. „muru pruskiego”, proste, o typowo wiejskim charakterze, dopiero od połowy XIII. powstawać zaczynają świątynie z kamienia w charakterystycznym dla krzyżackiego budownictwa stylu: ciężkie, masywne, z czworoboczną wieżą (popularny był typ tzw. „halowy”). Wnętrza tych surowych budowli nie bywały jednak skromne, lecz bogato i różnorodnie zdobione, w przeciwieństwie do innych kościołów północnoniemieckich. Charakterystyczne dla kościołów i zamków krzyżackich na terenach pruskich były kunsztowne sklepienia gwiaździste i sieciowe, które w zachodnich częściach Niemiec popularne stały się znacznie później. W epoce baroku sklepienia stały się prostsze pod względem architektonicznym, lecz bogato malowane, czego przykładem był kościół w Młynarach.Niezwykle różnorodne były wnętrza siedzib Zakonu Krzyżackiego, ze względu na to, iż nie były to jedynie budowle obronne, ale miejsca, gdzie toczyło klasztorne życie, stąd obecność kaplic, refektarzy, dormitoriów, pomieszczeń typowo gospodarskich etc. Zamożność niektórych wschodniopruskich miast wyrażała się również w pięknie wnętrz budowli miejskich, jak ratusze czy dwory Artusa oraz domów mieszczańskich (we wstępie do albumu wspomniane jest elbląskie meblarstwo, album zawiera też fotografie wnętrz odtworzonych w elbląskim Heimatmuseum). W budownictwie wiejskim dają się zauważyć dwie odrębne tendencje: na Żuławach Wiślanych preferowano meble ze szlachetnych gatunków drewna, bogato intarsjowane, zaś na Mazurach i w Okręgu Kłajpedy spotykało się meble malowane w żywe kolory. Książka przeznaczona była do korzystania na miejscu, w czytelni Miejskiej Biblioteki w Elblągu o czym świadczy stosowna pieczątka na wewnętrznej stronie okładki. Album zawiera 73 fotografie; strony nienumerowane.
• Object availability:
  free access
• Rights:
  Gemeinfreiheit;
  Domena publiczna (public domain)
• Date:
  0190
• Type:
  Buch;
  książka
• Language:
  German;
  deu
• Source:
  35329
• Format:
  image/vnd.djvu
• Subject:
  Ostpreußen - Ethnographie;
  Ostpreußen - Architektur;
  Album;
  Ostpreußen - sakrale Kunst;
  Prusy Wschodnie - etnografia;
  Prusy Wschodnie - sztuka sakralna;
  album;
  Prusy Wschodnie - architektura
• Data provider:
  Elbląska Biblioteka Cyfrowa
• Can I use it?:
  yes
• Type:
  text